ความสำคัญของอุทยานในปัจจุบันและการรักษาสมบัติทางธรรมชาติ

ประเทศไทยเป็นดินแดนที่มีความอุดมสมบูรณ์ตามธรรมชาติมากที่สุดแห่งหนึ่งของโลก อีกทั้งเป็นบริเวณที่มีการกระจายพันธุ์พืชและสัตว์ ก่อให้เกิดความหลากหลายของพืชพันธุ์และสัตว์ป่า กอปรกับในแต่ละภูมิภาคของประเทศไทยล้วนมีความสวยงามของแหล่งต้นน้ำลำธาร ดอยสูง ป่าไม้ชายฝั่งทะเลและหมู่เกาะอันสวยงามแตกต่างกันไปสมควรที่จะได้รับการสงวนและอนุรักษ์ไว้ให้ลูกหลานแหล่งธรรมชาติสำคัญที่กระจายกันอยู่ในภาคต่างๆ นั้น ได้รับการปกป้องคุ้มครองไว้ในรูปแบบของ “อุทยานแห่งชาติ”

อุทยานแห่งชาติ (National Park) หมายถึง ที่ดินซึ่งรวมความถึงพื้นที่ดินทั่วไป ภูเขา ห้วย หนอง คลองบึง บาง ลำน้ำทะเลสาบ เกาะ และที่ชายทะเลที่ได้รับการกำหนดให้เป็นอุทยานแห่งชาติ ในทางปฏิบัติอุทยานแห่งชาติ คือ พื้นที่ที่สงวนไว้เพื่อคุ้มครองรักษาทรัพยากรธรรมชาติ โดยเฉพาะป่าไม้และสัตว์ป่า ตลอดจนทิวทัศน์ธรรมชาติ ที่สวยงาม สงวนไว้เพื่อให้คงสภาพธรรมชาติดั้งเดิม เพื่อรักษาสมบัติทางธรรมชาติให้อนุชนรุ่นหลังๆ ได้ชมและ ศึกษาค้นคว้า มีลักษณะที่สำคัญ คือเป็นสถานที่ที่สภาพธรรมชาติเป็นที่โดดเด่นน่าสนใจและงดงามมิได้อยู่ในกรรมสิทธิ์โดยชอบด้วยกฎหมายของบุคคลใดโดยทั่วไปต้องมีพื้นที่ไม่น้อยกว่า 10 ตารางกิโลเมตร

ประเทศสหรัฐอเมริกาได้ริเริ่มต้นแบบการจัดอุทยานแห่งชาติขึ้น โดยประกาศให้เขตเยลโลสโตนเป็นอุทยานแห่งชาติแห่งแรกของโลก ปัจจุบันเชื่อว่าทั่วโลกมีอุทยานแห่งชาติแล้วมากกว่า 1,392 แห่งหลังจากสงครามโลกครั้งที่ 2 ได้ยุติลง   อัตราการเพิ่มของประชากรในประเทศไทยมีมากขึ้นอย่างรวดเร็ว     เป็นเหตุให้มีการบุกรุกทำลายพื้นที่ป่า เพื่อเปลี่ยนสภาพเป็นไร่นาและเพื่อการเพาะปลูก ประกอบกับความเจริญเติบโตทางด้านวัตถุและเทคโนโลยีก็ขยายตัวเพิ่มมากขึ้น   เป็นผลให้มีการ
ทำลายธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเพิ่มมากขึ้น เช่น การตัดไม้ทำลายป่า จากการที่อุทยานแแห่งชาติแต่ละแห่งล้วนมีความงามและความพิเศษแตกต่างกันไปอีกทั้งในอุทยานแห่งชาติแต่ละแห่งได้จัดให้มีกิจกกรมเพื่อตอบสนองความต้องการอันหลากหลายของนักท่องเที่ยว เพื่อใช้เป็นสื่อชักนำให้เกิดการเรียนรู้ และสร้างความเข้าใจในการรักษาทรัพยากรและความงามตามธรรมชาติ ให้คงอยู่ตลอดไป